Κυριακή 8 Ιουνίου 2014

ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ

 Βυζαντινός Στρατηγός της Ανατολής, με καταγωγή από την Καπαδοκία.
Λόγω του μεγάλου πάθους του για τα πεδία των μαχών, αλλά και για την επιβολή της νέας θρησκείας, επιλέχτηκε για την νέα εκστρατεία εναντίον της Κρήτης.
Η προετοιμασία των στρατιωτικών και ναυτικών δυνάμεων υπήρξε εντυπωσιακή, γεγονός που αποδεικνύει τη σημασία που αποδίδονταν στην νήσο από την αυτοκρατορία.
Στα 960μχ, ο Φωκάς, σαν αρχηγός της εκστρατείας, συγκέντρωσε το στρατό του στα Φύγαλα της Μικράς Ασίας, έπλευσε στην Κρήτη, παρακολούθησε την απουσία του αραβικού στόλου κατέπλευσε σ’ένα κολπίσκο του Αλμυρού και άρχισε τις επιχειρήσεις εναντίον του συγκεντρωμένου έξω από τον Χάνδακα αραβικού στρατού.
Στις 7 του Μάρτη του 961 κατάφερε να καταλάβει τον Χάνδακα, και στη συνέχεια στράφηκε στις ‘εκκαθαριστικές’ επιχειρήσεις στο νησί.
Από τις 40.000 Αραβες του Χάνδακα, ελάχιστοι διασώθηκαν, ενώ στο σύνολο τους οι νεκροί Αραβες ανήλθαν σε 200.000 περίππου.
Φυσικά, μαζί με αυτούς, αφάνησε και όλο τον γηγενή πληθυσμό, που δεν ήθελε να υποταχτεί. Μπορεί η αφορμή να ήταν η εκκαθάριση της νησου απ'την πειρατεία, αλλα αίτια και βασικός στοχος ήταν η καταληψη της προσοδοφόρου νήσου και ο έλεγχος του πληθυσμού της μεσω της θρησκείας ..
Αφήνοντας στο κατόπιν αξιόλογη φρουρά για την προστασία της νήσου, επιστρέφει νικητής και ένδοξος στην Κων/πολη
Στα επόμενα χρόνια συνέχισε την εκστρατεία ‘εκκαθάρισης’της αυτοκρατορίας εως τη Συρία.
Στα 963μχ, ο θάνατος του Ρωμανού Β’ δημιούργησε προβλήματα εφ’όσον η αυτοκράτειρα Θεανώ ήταν 20 ετών και τα παιδιά του ανήλικα. Ετσι, ο Φωκάς ανακυρήσσεται αυτοκράτωρας από τα συγκεντρωμένα στρατεύματα του στην Καισάρεια της Καπαδοκίας, φτάνει στην Κων/πολη και διαλύοντας τις όποιες αντιδράσεις, στέφεται αυτοκράτωρας στον ναό της Αγ.Σοφίας από τον Πατριάρχη αφού πρίν δέχτηκε τους όρους του Πατριαρχη. ...... Στη συνέχεια παντρεύεται την ανήλικη αυτοκράτειρα Θεοφανώ, και ανεβαίνει στον θρόνο του Βυζαντίου.
Σ’αυτά τα γεγονότα συντέλεσαν διάφοροι λόγοι.
Η αφοσίωση και το πάθος του στην πολυετή κοινή εκστρατεία Ρωμαίων-Βυζαντινών, για την Επιβολή του Χριστιανισμού, και παράλληλα του πλούτου που συγκέντρωσε από τις λεηλασίες.
Λόγοι που τον καταξίωσαν τόσο στους κυβερνώντες, όσο και στον χριστιανικό κόσμο του Βυζαντίου.
Είχε τη στήριξη επίσης του Πατριάρχη, μετά την συμφωνία που συνήψαν για την Παραχώρηση προνομίων λ.χ εγγυήσεις για την απαλλαγή των μοναστηριών από την κρατική φορολογία κ.α.
Βασική κατεύθυνση της πολιτικής του σαν αυτοκράτορας, υπήρξε η συνέχιση των αγώνων εναντίον των Αράβων, οι οποίοι ήταν μόνιμη απειλή για το Βυζάντιο. Τά αποτελέσματα ήταν η εξουδετέρωση της αραβικής απειλής για πολλές δεκαετίες, και η εδραίωση της βυζαντινής παρουσίας μέχρι και τη Βουλγαρία, τη Μεσοποταμία, Λίβανο και σε όλη τη Μεσόγειο.
Φύση ιδιόρρυθμη και δυναμική ο Φωκάς, αισθανόταν ιδιαίτερη ικανοποίηση στο πεδίο των μαχών και στην εμπειρία της ασκητικής ησυχίας. Και οι δύο χαρακτηρισμοί εκφράζουν δύο διαφορετικές πλευρές της προσωπικότητας του. Οι στρατιωτικές και στρατηγικές του ικανότητες είχαν αναπτυχθεί στο έπακρο.
Η ιδιορρυθμία της προσωπικότητας του εκφράστηκε και με το αυστηρό διάταγμα το οποίο στρεφόταν εναντίον της μοναστηριακής περιουσίας, επέβαλλε στα μοναστηριακά κτήματα φορολογικά βάρη, απογόρευε την ίδρυση νέων μονών σε αγροτικές περιοχές και εγκωμίαζε την απομάκρυνση των μοναχών σε έρημες και άγονες περιοχές.
Ωστόσο, αυτή η υπερβολή, αυτή η συνεχής πολεμική δραστηριότητα των Βυζαντινών για μια εξαετία (963-969) είχε κουράσει το βυζαντινό στρατό και είχε προκαλέσει δυσφορία του λαού από τις επαχθείς φορολογικές επιβαρύνσεις. Τότε, το ανηψιός του Ι.Τσιμισκής εκμεταλλεύτηκε αυτές τις καταστάσεις, συνεργάστηκε με την αυτοκράτειρα Θεοφανώ, συγκρούστηκε με τον Φωκά και οργάνωσε συνομωσία για την εκθρόνηση του, η οποία συντελέστηκε με τη δολοφονία του αυτοκράτωρα την νύκτα της 10ης Δεκέμβρη 969μχ

Μ.Σ. Κουτσουράκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου